در این مبحث شما را با تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا آشنا خواهیم کرد. موسسات باربری وظیفه دارند که این دو نوع بیمه را برای کاربران خود در نظر بگیرند. اصلی‌ترین تفاوت این دو نوع بیمه در این است که بیمه باربری به سود مشتری و صاحب بار می‌باشد. بیمه کالا هم معمولا به سود موسسه باربری می‌باشد.
تعریفی درباره بیمه باربری و بیمه کالا
تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا در چیست و هر یک از آنها چه پوشش‌هایی را برای مالک بار و موسسه باربری در نظر می‌گیرند؟ معمولا باربری در همه کشورها با عواملی مانند اتفاقات غیر مترقبه و ناگهانی همراه است. به همین خاطر تاجران هنگام واردات و صادرات کالاهای خود، از بیمه باربری به منظور در امان ماندن کالاهایشان از خطرات احتمالی استفاده می‌کنند. بیمه نامه‌های صادر شده شامل قوانین، شرایط و ضوابط متمایزی می‌باشند. ولی در مجموع موسسه بیمه وظیفه دارد در صورت ایجاد حوادث و صدمه دیدگی کالا، ضرر و زیان مالک کالا را برعهده بگیرد.
بیشتر بخوانید: قیمت اجاره انبار عمومی در تهران + مزایای آن
منظور از بیمه باربری چیست؟
در همین ابتدای متن در پاسخ به سوال بیمه باربری چیست باید بگوییم که این نوع بیمه همان حمل و نقل است. بیمه‌ای که شخص بیمه گذار آن را در ازای محافظت از کالاهای خود در مقابل حوادث پیش‌بینی نشده به شرکت‌های حمل و نقل پرداخت می‌کند. معمولا مدت زمان و تاریخ اعتبار این نوع بیمه بر اساس شرایط و مندرجاتی تعیین میشود. در واقع شرکت حمل و نقل مذکور در مقابل دریافت وجه مشخصی از سوی بیمه گذار دریافت می‌کند.
درباره ی گمرک بخوانید: تشریفات گمرکی چیست و تکنیک های آن به چه صورت است؟
مهم ترین تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا
تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا در چیست؟ همانطور که می‌دانید جهت حمل و نقل کالا، بیمه نامه یکی از ملزومات اصلی مالکان بار به حساب می‌آید. ملزوماتی که در صورت صدمه رسیدن به محصولات و کالاها، ضررهای وارد شده به وسیله موسسه بیمه جبران شود. اما بهتر است بدانید این دو نوع بیمه با هم تفاوت دارند و در ادامه به آنها می‌پردازیم.
- در بیمه باربری بیمه گذار مالکان کالاها بوده و بیمه دربرگیرنده محموله می‌باشد. ولی در بیمه کالا بیمه گذار موسسه حمل و نقل می‌باشد. در این صورت بیمه در بردارنده وظایف متصدیان جابجایی کالا در برابر مالکان آن می‌باشد.
- از مهم‌ترین تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا این است که در بیمه باربری در صورت بروز ضرر و خسارت بیمه‌گر می‌تواند حق جانشینی خود را در برابر موسسه حمل و نقل برای جبران ضرر اعمال نماید ولی در بیمه کالا بدین صورت نخواهد بود.
- قرارداد بیمه باربری میان مالک کالا و موسسه بیمه بسته میشود. در این صورت پیگیری و گرفتن ضرر و خسارت آسانتر خواهد بود. قرارداد بیمه کالا میان موسسات باربری و مسئول حمل منعقد شده و چنانچه اتفاقی رخ دهد موسسه باربری از موسسه‌ای که بیمه کالا را انجام داده درخواست خسارت می‌کند که این فرایند معمولا نیازمند زمان زیادی است.
- از دیگر تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا این است که در بیمه باربری می‌توان افزون بر پوشش‌های مهم و اصلی با دادن هزینه بیشتر، پوشش‌های اضافی چون دزدی، پرتاب شدن محصول از روی لوازم نقلیه و… را اضافه نمود. در صورتی که این مورد برای بیمه کالا به هیچ وجه امکان پذیر نیست.
- در بیمه باربری بعد از دادن زیان به شخص خسارت دیده قسمتی از زیان به شرکت حمل و نقل هم برگشت داده میشود. اما در بیمه کالا این مورد مقدور نیست. در این صورت موسسات بیمه‌ای در مقابل پرداخت زیان در سند بیمه باربری تمایل بیشتر از خود نشان می‌دهند.
تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا از لحاظ نوع پوشش خطرات
تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا معمولا دراتفاقات و خطراتی است که پوشش می‌دهند. بیمه باربری با تقاضای صاحب کالا، خطرات مهم و اضافی را تحت پوشش می‌گیرد. خطرات اصلی و مهم مانند اتفاقات غیر مترقبه نظیر سقوط یا تصادف و آتش سوزی میشود. خطرات اضافی را که این بیمه تحت پوشش قرار می‌دهد شامل موارد زیر می‌باشد:
- زیان و خسارت حاصل از خالی کردن بار و بارگیری
- سرقت کامل محصول
- زیان ناشی از پرت شدن
- زیان حاصل از آبدیدگی
- زیان حاصل از غرق شدن محصول
موارد تحت پوشش بیمه کالا
لازم است بدانید که هر چقدر خطراتی را که بیمه مدنظر تحت پوشش می‌گیرد افزایش یابد حق بیمه هم مطابق آن افزایش می‌یابد. اکنون پرسشی که پیش می‌آید این است که بیمه کالا چه خطراتی را تحت پوشش می‌گیرد؟ بیمه کالا خطراتی نظیر:
- زیان حاصل از پرتاب شدن محصول
- تصادف وسیله حمل و نقل
- پیشامدهای ناگهانی و غیر منتظره چون اتفاقات طبیعی، دزدی و آتش سوزی
در این نوع بیمه شخص بیمه گر باید حدود ۲۰٪ از تعهدات خود را به جهت بازگرداندن هزینه‌های زیر بپردازد:
- هزینه‌های مدنظر جهت نجات محصول از پیشگیری خسارت و افزایش زیان بعد از حوادث
- هزینه دفاع از شخص بیمه گذار
بیشتر بخوانید: نحوه ترخیص کالا از گمرک به چه صورت انجام میشود؟
تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا با توجه به مزایای بیمه باربری
حالا که با بخشی از تفاوت بیمه باربری با بیمه کالا مطلع شدید لازم است با بعضی از مزایای بیمه باربری هم آشنا شوید.
- در بیمه باربری مالک کالا شخصیت حقیقی و حقوقی محصول به حساب می‌آید.
- در این نوع بیمه مالک کالا می‌تواند در صورت بروز هر نوع پیشامدی حق جانشینی خویش را جهت زیان و خسارت وارده اعمال کند. ولی در بیمه کالا حق جانشینی به مسئول جابجایی کالا داده نمی‌شود. این عامل از اصلی‌ترین تفاوت باربری با بیمه کالا می‌باشد.
- بیمه کالا به شخص حقوقی ربط دارد ولی بیمه باربری به شخص حقیقی مربوط است.
- انگیزه پیگیری زیان و ضرر از سوی موسسات بیمه‌گر خیلی کم می‌باشد. آن هم بدین علت است که در بیمه کالا فواید و مزایای مستقیمی موجود نیست. ولی در بیمه باربری بدان علت که شخص دارای مزایای مستقیمی است انگیزه لازم را جهت پیگیری زیان خواهد داشت.
- مواردی چون پرداخت نکردن حق بیمه کالا امکان دارد سبب لغو اعتبار بیمه شود. همچنین اگر فهرست اطلاعات محصول در زمان مقرر ارسال نشود باعث ابطال اعتبار بیمه نامه شود.
- در بیمه باربری، قرارداد به شیوه مستقیم بین شخص بیمه گذار و شرکت حمل و نقل منعقد میشود. ولی در قرارداد بیمه کالا، شخص بیمه گذار هیچ تاثیر و نقشی نداشته و جهت جبران زیان بایستی به مسئول حمل و نقل رجوع نماید. موسسه حمل و نقل هم پیش از هرنوع جوابگویی نخست از موسسه بیمه خود تقاضای جبران زیان می‌نماید. این فرایند معمولا تا حد زیادی دستیابی مالکان کالا به حق و حقوق خود را در زمان بروز زیان با مسائلی روبرو می‌کند که عبارتند از:
- پرداخت نکردن حق بیمه، بیمه نامه کالا به موسسه بیمه که سبب عدم اعتبار این نوع بیمه میشود.
- ارسال نکردن اطلاعات مرتبط به محصولات حمل شده در زمان مقرر شده در قولنامه بیمه کالا، به وسیله موسسه حمل و نقل که سبب میشود بار مدنظر زیر پوشش این بیمه نامه قرار نگیرد.
- رعایت نکردن محدودیت‌های درج شده در قرارداد این نوع بیمه از سوی موسسات حمل و نقل و در نهایت احراز نکردن تعهدات در خصوص پرداخت زیان از سوی موسسه بیمه‌گر.
جمع بندی
در بیمه باربری به دلیل آنکه بعد از پرداخت زیان احتمال جبران خسارت یا قسمتی از آن از موسسات باربری یا موسسات بیمه آنها وجود دارد تمایل بیشتری در پرداخت زیان نشان داده میشود. همچنین پروسه تسویه خسارت در حداقل زمان ممکن انجام میشود. مخصوصا آنکه جهت بازیافت زیان میان مالکان کالا و موسسه بیمه واسطه‌ای وجود ندارد.
